Κύστη Baker
Τι είναι η κύστη Baker;
- Η κύστη Baker (γνωστή και ως ιγνυακή κύστη) είναι μια κοιλότητα γεμάτη με υγρό στο πίσω μέρος του γόνατος (ινγυακός βόθρος)
- Πρόκειται για ένα διευρυμένο θύλακο που φυσιολογικά βρίσκεται ανάμεσα στην έσω κεφαλή του γαστροκνήμιου και τον ημιμεμβρανώδη μυ, παρόλο που μπορεί να ανευρεθεί οπουδήποτε, στο οπίσθιο τμήμα του γόνατος
- Η κύστη Baker επικοινωνεί με την άρθρωση του γόνατος
Πώς προκύπτει η κύστη Baker;
- Η κύστη Baker θεωρείται ότι προκαλείται από μηχανισμό βαλβίδας μονής κατεύθυνσης:
- Όσο περισσότερο υγρό παράγεται μέσα στο γόνατο, τόσο η πίεση αυξάνεται
- Τότε το υγρό προωθείται προς την κύστη Baker στο πίσω μέρος του γόνατος και δεν μπορεί να επιστρέψει εντός της άρθρωσης του γόνατος λόγω της βαλβίδας μονής κατεύθυνσης
- Θεωρητικά, η βαλβίδα ανοίγει κατά την κάμψη του γόνατος και κλείνει κατά την έκταση
- Η κύστη Baker είναι δευτερεύουσα από κάποια παθολογία μέσα στο γόνατο και αν δεν διορθωθεί αυτή η παθολογία θα συνεχιστεί η παραγωγή του αρθρικού υγρού και α΄ρα η κύστη Baker:
- Ο οργανισμός καταλαβαίνει όταν υπάρχει κάποια παθολογία στο γόνατο (π.χ. ρήξη μηνίσκου, χόνδρου/αρθρίτιδα ή χιαστού) και παράγει περισσότερο αρθρικό υγρό που ουσιαστικά είναι φυσιολογικός γράσος για να ξεπεραστεί η τριβή
Ποια είναι η λειτουργία της κύστης Baker;
- Η κύστη Baker ασκεί προστατευτική δράση, εκτονώνοντας την πίεση εντός της άρθρωσης του γόνατος
Πόσο συχνή είναι η κύστη Baker;
- Η κύστη Baker βρίσκεται στο 40% των μαγνητικών τομογραφιών που πραγματοποιούνται σε ασθενείς με πόνο στα γόνατα
- Το 95% των περιπτώσεων με κύστη Baker σχετίζονται με ενδαρθρικές βλάβες
Ποια είναι τα αίτια της κύστης Baker;
- Συνήθως η κύστη Baker οφείλεται σε οτιδήποτε προκαλεί αυξημένη παραγωγή υγρού εντός της άρθρωσης του γόνατος:
- Οστεοαρθρίτιδα
- Φλεγμονώδη αρθρίτιδα π.χ. ρευματοειδή αρθρίτιδα, ουρική αρθρίτιδα
- Κάκωση γόνατος:
- Ρήξη μηνίσκου
- Χόνδρινη βλάβη
- Ρήξη πρόσθιου χιαστού
Κλινική εικόνα
- Η κύστη Baker μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αν και είναι πιο συνηθισμένη σε ηλικίες άνω των 40 ετών
- Είναι πιο συνηθισμένη σε γυναίκες, καθότι είναι πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη αρθρίτιδας
- Τα συμπτώματα της κύστης Baker είναι:
- Διάχυτος πόνος στο πίσω μέρος του γόνατος
- Οίδημα στο πίσω μέρος του γόνατος
- Ελαττωμένο εύρος κίνησης του γόνατος:
- Ειδικά αδυναμία πλήρους κάμψης του γόνατος
- Σφίξιμο στο πίσω μέρος του γόνατος
- Τα συμπτώματα χειροτερεύουν μετά από:
- Περίοδο έντονης δραστηριότητας
- Παρατεταμένη ορθοστασία
- Το μέγεθος της κύστης Baker:
- Μπορεί να ποικίλει σε μέγεθος από μικρές ασυμπτωματικές ως μεγάλες ορατές κύστεις
- Όσο μεγαλώνει σε μέγεθος, η κύστη ασκεί μεγαλύτερη πίεση στους παρακείμενους ιστούς:
- Η πίεση στην ιγνυακή αρτηρία μπορεί να προκαλέσει ισχαιμία
- Η πίεση στην ιγνυακή φλέβα μπορεί να προκαλέσει θρόμβωση
- Η πίεση στο κνημιαίο ή το περονιαίο νεύρο μπορεί να προκαλέσει περιφερική νευροπάθεια με μεταβολή της αισθητικότητας του ποδιού
- Αν η κύστη Baker υποστεί ρήξη, μπορεί να προκαλέσει:
- Μεγάλο οίδημα στην γάμπα
- Έντονο και οξύ πόνο
- Ερυθρότητα στην γαστροκνημία
- Συχνά παρερμηνεύεται ως εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση ή μυϊκή θλάση/ρήξη
- Σε αυτές τις περιπτώσεις ένα υπερηχογράφημα Doppler θα βοηθήσει στην οριστική διάγνωση
Διαγνωστικές εξετάσεις
- Ακτινογραφίες γόνατος:
- Βοηθά στην εκτίμηση της παρουσίας αρθρίτιδας
- Υπερηχογράφημα:
- Μπορεί να ανιχνεύσει περίπου το 100% των κύστεων Baker
- Μπορεί να εκτιμήσει το μέγεθος και τη θέση της κύστης
- Δεν μπορεί να διαφοροδιαγνώσει την αιτία της κύστης
- Μαγνητική τομογραφία:
- Εξέταση εκλογής
- Εκτιμά με μεγαλύτερη λεπτομέρεια το μέγεθος και τη θέση της κύστης, από το υπερηχογράφημα
- Μπορεί να εκτιμήσει άλλα νοσήματα του γόνατος, τα οποία μπορούν να αποτελούν αιτία της κύστης Baker
- Έχει μεγαλύτερο κόστος από το υπερηχογράφημα
Ποια είναι η θεραπεία για κύστη Baker;
- Αναλγητική αγωγή:
- Παρακεταμόλη
- Αντιφλεγμονώδη:
- Βοηθάνε να μειωθεί η φλεγμονή και το πρήξιμο στο γόνατό
- Ανάπαυση:
- Βοηθάει να μειωθεί η καταπόνηση στο γόνατο και το πρήξιμο
- Παγοθεραπεία:
- Συχνή παγοθεραπεία βοηθάει να μειωθεί η φλεγμονή και παραγωγή υγρού μέσα στο γόνατο και κατά συνέπεια ξεπρήζεται
- Ελαστική επίδεση:
- Βάζοντας ένα επίδεσμο σφιχτά γύρω από το γόνατο θα βοηθήσει να ξεπρηστεί το γόνατο
- Ανύψωση ποδιού:
- Με τη βοήθεια της βαρύτητας φεύγει το υγρό από το γόνατο και ξεπρήζεται
- Παρακέντηση του υγρού με βελόνα:
- Συνήθως γίνεται υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση
- Ενδαρθρική έγχυση κορτικοστεροειδών:
- Βοηθά στη μείωση της φλεγμονής και του οιδήματος
- Ανακουφίζει από τον πόνο
- Δεν ελαττώνει τον κίνδυνο υποτροπής
- Η κύστη Baker συχνά υποτροπιάζει, εκτός αν αντιμετωπιστεί η υποκείμενη παθολογία του γόνατος:
- Αντιμετώπιση ρήξης μηνίσκου ή χιαστού με αρθροσκόπηση
- Αντιμετώπιση αρθρίτιδας με αρθροπλαστική γόνατος